Metod rozpoznawania fałszywych informacji jest wiele, jednak najważniejszą z nich jest opracowanie własnego systemu, opartego na zasadzie ograniczonego zaufania do treści podawanych wiadomości.
Artykuł powstał w ramach projektu Stowarzyszenia Szukamy Polski i Podlascy Seniorzy we współpracy z TechSoup Europe jako realizacja kampanii edukacyjnej „Fake newsy – prawda jest inna”.
Podstawową metodą rozpoznawczą jest między innymi wyszukiwarka Google, która daje nam możliwości sprawdzania wiarygodności informacji.
– Pierwszy sposób
– sprawdzanie za pomocą wyszukiwania obrazem.
Jak to działa?
W wyszukiwarce Google należy kliknąć w grafikę, następnie w ikonkę aparatu fotograficznego – otworzy to opcję „wyszukiwanie obrazem”.
Wtedy za pomocą myszy przeciągamy, przesyłamy, lub wklejamy obraz i zatwierdzamy polecenie szukaj. Otrzymamy szybką odpowiedź, czy szukany przez nas ekspert np. profesor medycyny w dziedzinie wirusologii istnieje naprawdę, i czy faktycznie jest wirusologiem.
Za pomocą wyszukiwania obrazem dowiemy się, czy zdjęcie pojawiło się w innych informacjach, lub też sprawdzimy kiedy zostało ono wykonane (klikając we właściwości tego zdjęcia). Często okazuje się, że jest to zdjęcie dotyczące zupełnie innego wydarzenia, niż opisano w informacji.
– Drugi sposób
– wpisanie kluczowej frazy do wyszukiwarki Google. Taka operacja pokaże nam obrazy dotyczące naszego zapytanie. Za pomocą wyszukiwania frazą możemy porównać i zweryfikować obraz.
– Trzeci sposób
– możemy sprawdzić oryginalną stronę, z której pochodzi informacja. Należy też zwrócić uwagę, czy dana strona posiada stopkę redakcyjną z informacją o autorze, adresie i danych kontaktowych. Zwracajmy też uwagę, czy dany artykuł został podpisany przez autora.
– Czwarty sposób
– wpisujemy w wyszukiwarkę Google frazę, nazwisko, lub adres strony i na końcu wpisu po myślniku wpisujemy wyraz Wikipedia, chociaż Wikipedia nie jest stuprocentowym źródłem wiedzy, jednak daje nam możliwość sprawdzenia podstawowych informacji o osobie, firmie, zagadnieniu.
Po wpisaniu podlaskisenior.pl-wikipedia otrzymujemy plik zdjęciowych informacji działalności Podlaskiego Seniora zanotowanych przez Wikipedię.
Jak rozpoznać fałszywe wiadomości?
ZBADAJ WITRYNĘ Kliknij z dala od historii, aby zbadać witrynę, jej misję i informacje kontaktowe. | CZYTAJ WNIKLIWIE Nagłówki mogą być oburzające przy próbie uzyskania kliknięć. Jaka jest cała historia? |
SPRAWDŹ AUTORA Wyszukaj szybko autora. Czy są wiarygodne? Czy są prawdziwe? | SPRAWDŹ ŹRÓDŁAKliknij te linki. Sprawdź, czy podane informacje rzeczywiście wspierają historię. |
SPRAWDŹ TERMIN Ponowne publikowanie starych wiadomości nie oznacza, że są one związane z bieżącymi wydarzeniami. |
MOŻE TO ŻART?
Jeśli jest zbyt ekscentryczny, może to być satyra. Sprawdź witrynę i autora, aby się upewnić. |
ZWERYFIKUJ SWOJE PRZEKONANIAZastanów się, czy Twoje własne przekonania mogą wpływać na Twój osąd. | ZAPYTAJ EKSPERTÓW Zapytaj ekspertów lub skonsultuj się z witryną sprawdzającą fakty.
|
Jak podaje Polska Agencja Prasowa, Google wprowadzi w swoim systemie weryfikację zdjęć. Ma to pomóc w identyfikacji zmanipulowanych lub fałszywych obrazów pojawiających się w sieci.
Jednak uważam, że najlepszym sposobem jest wypracowanie swojej osobistej listy metod sprawdzania informacji publikowanych treści.
Źródło:
fot. pixaby.com
Polska Agencja Prasowa
Fundacja Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii
Fundacja „Przeciwdziałamy Dezinrormacji”
Stowarzyszenie Demagog
Grupa Defence24
Jolanta Falkowska
Stowarzyszenie Podlascy Seniorzy